Yapay zeka konusunda yazdığımız ilk yazının ardından onu nerelerde kullanabileceğimizi masaya yatıralım istedim. Konu tek yazıda bitirilebilecek gibi değil ama en azından girişimizi yapalım. Başlamak bitirmenin yarısıdır…
Konuyu parçalayarak inceleyeceğim. Herkes kendince bir şey bulacaktır:
Bireysel kullanım
Yapay zekanın günlük hayatta kullanımına bireysel kullanımına bakalım: Kendisi bu insanlık tarihinin görüp görebileceği en iyi kurgulanmış arama motoru olabilir. Öncelikle bunu bilmemiz gerekiyor. Çünkü hem iyi anlıyor hem iyi ifade ediyor hem de konunun içindeki doğru noktayı ki bu kafanızdaki soru olabilir, cımbızlayıp alabiliyor. Verileri işlenmiş olarak da isteyebiliyorsunuz. Mesela 2018 yılındaki seçimlerde en az toplam oyla seçim kazanan kimdir sorusunun cevabını “buluyor”… Buluyor diyorum çünkü bunun için tüm sonuçları bilip hepsini birbiriyle kıyaslama yapmak gerekiyor. Bayağı Excel olayı gerekiyor bunun için. Yani özetle… Soru sorup cevap almak için mükemmel bir yapı bu. Ama daha da önemlisi çok iyi bir arama motoru. Ama güncel değil işte. Olduğu zaman harika olacak.
Bireysel kullanımda bir diğer güzel olay sohbet arkadaşı. Uygun şartlar verilir ve arayüz sağlanırsa onunla sohbet etmekten inanılmaz keyif alıyorsunuz. Niye? Çünkü unuttuğunuzu sandığınız her şeyi biliyor. Tatlı sohbetler yapabiliyor. Fıkra anlat diyorsunuz anlatıyor, şarkı sözü nasıldı diyorsunuz tamamlıyor, güncel bilgilenmesi olsa o gün haberleri izlemeye bile gerek yok. Ama sorun şu: O sistemi sese dönüştürecek, konuşulanı yazıya dönüştürüp alacak iyi bir arayüz lazım. Onun da hızlı olması lazım. Bu kadar iyi bir kendini ifade etme cümle kurma yeteneği üstünde sesin de şahane olması lazım.
Kurumsal kullanım
Yapay zekanın kurumsal kullanımları sonsuz sınırsız gibi gözüküyor. Ama ne yazık ki yaratıcılık sonsuz sınırsız değil. Ve herkes bir diğerinin bu işe girmesini bekliyor ki onun açtığı yolda rezil olmadan gidebilsin. Ne yazık ki teknoloji dünyası hep böyle. Bulut kullanımı gibi olmazsa olmaz bir şeyde bile gördük bunu.
Olursa şahane fikirler çıkabilir bunun içinden. En bilim kurgusundan başlayalım: Mesela her çalışanın bir yapay zekası olduğunu düşünün. Yetkilendirilmesine göre ona iş yaptırıyor. Onun ne durumda olduğunu biliyor, neyi yapabileceğini biliyor. Kaygılarından anında haberdar oluyor. Ha bu arada tabi işten kaytarırsa ispiyonluyor belki. Ama diğerlerinin yapay zekalarıyla kontak halinde olup onlarla toplantı yapmış gibi oluşması muhtemel kararları hızlıca alabiliyor. Çalışanın saçma sapan rutin işlerini yükleniyor. Onu doğru zaman ve doğru yerde uyarıyor. Evet bu karanlık bir geleceğin iş modeli gibi duruyor ama iş kapasitesini ve doğru kullanılırsa dünyanın en mutluluk verici sistemi haline dönüşebilir…
Geçelim bir başka kurumsal fikre: Bilindiği gibi ChatGPT benzeri yapay zeka girişimleri eğitilebiliyor. Onların eğitilebilmesi de belli konularda olursa oranın değişmez uzmanı haline dönüşebiliyorlar. Mesela bir gazete düşünün. Yıllarca sürmüş bir bilgi birikimi var, bir politikası var, tarzı var… Onun üstüne salın yapay zekayı ve çıkmış her haberi, yayınlanmış her resmini, hatta her reklamını öncelesin. Ardından insanlar eğer o basın organına kendilerini yakın hissediyorlarsa sanki gazetenin ete kemiğe bürünmüş hali varmış gibi onunla konuşsunlar. Maçlardan konserlere, politikadan ekonomiye…
Bu konuyu şirket bünyesinde düşünün. Bir şirketin tüm ürün ve hizmetlerini incelemiş bir yapay zekayla konuştuğumuzu varsayın. Belki bu yapay zeka öncesinde filmleri, komik sanatçıları, şarkıları veya sanatı özümsemiş olabilir. Konuşurken araya reklam almak gibi bilgiler sokuşturarak, ki bunu karşıdakini tanıyınca doğru zaman ve yerde mükemmel yapacaktır, mutluluk verecektir…
Analizci uşak
Şimdiye kadar yapılan programları dijital asistan olarak tanımlayarak yanlış yaptık. Bahsi geçen şey asistan değil uşak aslında. Siz onu doğru zamanda doğru yerde kullanacaksınız. Kaprislerinizi çekecek, nazınızı çekecek, yoruldum demeyecek, sıkılmayacak. Ve sürekli ne olursa olsun saygı gösterecek. Bunu asistanlar yapmaz, uşaklar yapar.
Yapay zeka için gerçekten çok küçük bir data kullanımı gerekiyor. Uygun alete yüklendiğinde ses veya görüntüye dönüşebilir. kulağınızdaki dışarıdan görünmeyecek kadar küçük kulaklık da olabilir, parmağınızdaki yüzük de… Ufacık bir alette dünyanın bilgisini saklayacaksınız, her sorunuzun cevabını bulacaksınız, bir de size yol gösterecek.
Peki herkeste olunca ne olacak? Herkes birden mi çok para kazanacak? Hayır tam olarak öyle olmuyor. Bir asker düşünün elinde mükemmel bir kılıç varsa etrafındakilere karşı ciddi avantaj sağlar. Ama herkeste mükemmel kılıç varsa o zaman daha çevik, akıllı ve programlı olan ordu kazanır.
Ama elinde silahı olmayan varsa o kesin kaybeder.
Önümüzdeki dönemde yapay zekayı en önce benimsemiş olanlar hayatta kalacak. Sonra onu kullanmanın yeni ve yaratıcı yolunu bulanlar. Herkes oraya geldiğinde her şey için çok geç olmuş olacak. İlk gelenler iki kalem pille bayağı iş yapacak. Sona kalanlara ülkenin tüm nükleer santralleri yetmeyecek.
