Gaziantep şehrinin isminin Ayıntab, yani suyun kaynağı suyun gözü anlamına gelen kelimelerden oluştuğu rivayet ediliyor. Gaziantep tarihin her döneminde suyuyla anılmış bir şehirmiş. Hatta o dünyaca meşhur Zeugma tapınağındaki eserlerin tamamına yakını güzel suların toplandığı havuzun tabanı için yapılmış.
Şehir bugün 2 milyona emin adımlarla ilerleyen nüfusu, inanılmaz hızla büyüyen sanayisi ile Türkiye’nin 8. büyük yerleşim alanı. Zaman içinde oraya gidip geldikçe ne kadar hızla büyüdüğüne inanamıyorsunuz. Benim gibi elektrik kesintilerinin olduğu bir günde oraya inerseniz hafif karanlıkta orayı herhangi bir büyük şehirden kolayca ayıramazsınız.
Ama Her hızlı büyüyen şehir gibi orada da sorunlar çıkmış. Adını sudan almış şehir susuz kalmış. Çevre illerden su getirmek için 90 milyona yakın yatırım yapılmış. 350 bin kişilik Suriyeli göçünü saymasak bile ülke içinden aldığı nüfus hareketi yüzünden ulaşım sarpa sarmış.
Bu şehrin akıllanarak kurtarılabileceğine karar verilmiş ve konu üstünde ciddi çalışmalar başlamış. Belediye Başkanı Fatma Şahin, agresif tavrını teknolojiye aktarmış ve seçilmesinin birinci yılında bayağı başarı öyküsü olabilecek vakalar toplamış.
Akıllı şehrin olmazsa olmazı teknolojik altyapı, bir diğer deyişle fiber… Ben Fatma Şahin’e olabildiğince açık bir dille diğer belediyelerin fiber çekmek için 40 dereden su getirdiğini kendisinin bu konuya nasıl baktığını sordum. O da fiberin döşenmesi için elinden geleni yaptığını söyledi. Turkcell’in genel müdür yardımcısı Selen Kocabaş Gaziantep’in konuşa verdiği önemi anlattı. Şu anda şehirde 950 kilometrenin üstünde fiber var ve 32 bin kullanıcı fiberle internete giriyor. Akıl yediğiniz içtiğinizle değil fiberle geliyor. Bu çok net.
Projelere hızla gözatacak olursak:
Akıllı Durak: Gaziantep tramvay hattında aylık 1,5 milyon kişiye taşıma hizmeti veriliyor. Gaziantep sınırları dahilinde 28 adet Akıllı Durak ile toplu taşımada vatandaşın tramvay bekleyerek duraklarda geçireceği zaman günlük ortalama 20 dakika kısaltılıyor, hangi aracın ne zaman geleceği anlık olarak orada gösteriliyor.
Ücretsiz Wi-Fi: 93’ü otobüs ve 28’i tramvay olmak üzere toplam 121 adet toplu taşıma aracında ücretsiz 3G internet hizmeti veriliyor. Bir kullanıcı adı alarak olayı halledebiliyorsunuz. 10 ayda, ücretsiz wi-fi imkânından 400.000 kişi yararlanmış. Çok büyük bir hizmet bu…
Etkileşim Merkezi: Turkcell Global Bilgi tarafından 153, 185, 188 numaralı hatlar dahil olmak üzere vatandaşların talep ve şikayetlerini dile getirdiği çağrı merkezi yapısı oluşturulmuş. Gaziantep Büyükşehir Belediyesi için hizmet veren Alo 153 çağrı merkezi ile aylık ortalama 40 bin çağrı alınıyor.
Hafriyat araçlarının takip edilmesi: Her büyüyen şehir gibi şu anda Gaziantep de canlı bir inşaat alanı gibi. Belediye, taşeron firmalara ait 900’ü aşkın hafriyat kamyonunu takip edebiliyor ve harfiyatların daha önce belirlenen alanlara boşaltılması sağlanıyor.
Park ve bahçe sulama: 17 dönümlük bir alanda yer alan Botanik Park, topraktaki ve havadaki nem oranı ölçülerek otomatik olarak sulanıyor. Toprağın ihtiyacı kadar sulama yapılmasıyla su tasarrufunun yanı sıra bitkiler de sağlıklı olarak yetiştiriliyor. Ayrıca, ortalama yüzde 15 su tasarrufu sağlanmakla birlikte, bitkilerin ihtiyacı olan rutin bakımlar daha verimli yapılıyor. Bu sayede yıllık 400 bin metreküp su tasarrufu bekleniyor.
Oradayken Zeugma müzesini gezmemek olmazdı. Rehber devletin insanlara bakışını çok iyi anlatan bir hikayeyi paylaştı bizimle: Zeugma’nın sula altında kalma tehlikesinin hemen ardından oradaki eşsiz eserler çıkarılmış ve müzeye konmuş. O dönemde ABD başkanı Bush Türkiye ziyareti yapıyormuş ve oradaki eserlerin İstanbul’a ayağına getirilmesini istemiş. Elbette ilgili kurumlar buna karşı çıkmış. Buna sinirlenen dönemin Kültür ve Turizm bakanı oradaki müzeyi 3 aylığına kapatmış ve kendince cezalandırmış.
İşte bizim o ceberrut devlet bakış açısından bugünkü akıllı şehir yaratma isteğine doğru adımlar atmamız gerekiyor. Bunun için hem istek, hem akıl gerekiyor. Çünkü aptal insanlar akıllı şehirler kuramaz.
Bu sözüm, şehrinde fiberin yaygınlaşması için annesinin nikahını isteyen, operatörleri rehin alan, 1 metre kazı izni vermeyen belediyelere gelsin. Onlar kendilerini bilir…