Türkiye’nin fiberle imtihanının analizi

IMG_0049Murat Erkan fiberde bu kadar yukarı çıkmalarının ve başarısının sırrını oracıkta verdi hepimize. Aslında uzay teknolojisi bir sırrı yok. Diyor ki yatırımı ne kadar çabuk gelire dönüştürürseniz o kadar çok ve yeni yatırım yapma hevesiniz ve bunu yapmaya nefesiniz oluyor. Gerçekten de şöyle düşününce çok acayip: Türk Telekom satın alındığından bu yana 50 bin kilometre yeni fiber kurulumu yapmış. Demek ki öncesinde 100 binlerce kilometre fiberdi elinde zaten hazır olarak vardı. Ama fiber dağıtma işini Turkcell bu işin içine girince hızlandırdı.

Moda semtinde fiber almaya imkan yok örneğin. Bir tek fiber süsü verilmiş VDSL alabiliyorsunuz Türk Telekom üstünden. Onun da sınırlı kotaları var. Bir kafe işletiyorsanız 3 tane hat almanız lazım bitmesin diye. Alternatifi ne? binlerce lira vermeniz gereken metro eternet hizmeti. Arası yok. Peki bu güzide şirketimiz niye şimdiye kadar fiber vermeye başlamadı? Mesela yanlışlıkla Moda semtine diğerlerinin fiberi girmeye başlarsa bu kurum bize hala binlerce liralık metro eterneti önerir mi? Hiç sanmıyorum.

Turkcell Eskişehir toplantısına istinaden enteresan notlar göndermiş. Bu analizde onları sizinle mutlaka paylaşmak istiyorum noktasına dokunmadan:

Fiber internetin kullanıldığı bölgelere etkisiyle ilgili araştırmalar, ışık hızında internetin ekonomiyi direk etkilediğini gösteriyor. Yapılan araştırmalar Güney Kore, İsveç gibi ülkelerin ekonomilerinin uçar gibi büyümesinin altında fiber internetin bulunduğunu ortaya koyuyor. Araştırmalara göre, geniş bant hizmetlerindeki her yüzde 10’luk artışın ülke ekonomilerinin kalkınmasına yüzde 1.3 oranında katkı sağlıyor. Yapılacak yasal düzenleme 800 milyar dolar seviyesinde olan GSYİH’ya ilk etapta yıllık en az 10 milyar dolar katkı sağlayacak. Hızlı internet sayesinde verimlilik artışından gelecek katkılarla ekonomideki büyüme çok daha fazla olacak.

Bilgi Teknolojileri Kurumu’nun (BTK) internet sitesinde yer alan araştırma, fiber internete geçilen bölgelerdeki iş hacminin de büyüdüğünü gösteriyor. Geniş bant alt yapısına geçildikten sonra Florida’nın Lake County bölgesinde geniş bant altyapısının işletmecilerin kullanımına açılmasının ardından iş hacmi yüzde 79.2 büyümüş. Fiber altyapı, iş hacmindeki artışın yanı sıra maliyetleri de belirli oranda azaltmış.

Yapılan araştırmalar, fiber altyapıya yapılan her bir liralık yatırımın en az 30 lira olarak geri döndüğünü, ayrıca istihdama da önemli katkı yaptığını gösteriyor. Fiber altyapıya 2003 itibariyle 1.3 milyon Kanada Dolarlık (CAD) yatırım yapılmış bunun karşılığında gayri safi yurt içi hâsılada yaklaşık 25.22 milyon CAD’lık bir büyüme olduğu, 207 kişilik ek istihdam oluşturulduğu ve 3.5 milyon CAD’lık mahalli, 4.5 milyon CAD’lık ise federal seviyede vergi gelirlerinde artış olduğu belirlenmiş.

Araştırmada internet kullanmayan işletmeler, çevirmeli (dial-up) erişim kullanan işletmeler ve geniş bant erişimden yararlanan işletmeciler arasında bir karşılaştırma yapılmış ve bahse konu dönem itibariyle; istihdam artış oranları, geniş bant erişim kullananlarda yaklaşık yüzde 54.2, çevirmeli erişimden faydalananlarda yüzde 27.2 ve internet kullanmayanlarda ise yüzde 5.6’lık bir genişleme tespit edilmiş.