Microsoft Türkiye’ye bir milyar Euro yatırımı nasıl yapar?

FILE PHOTO: Euro currency bills are pictured at the Croatian National Bank in Zagreb, Croatia, May 21, 2019. REUTERS/Antonio Bronic

Microsoft Yunanistan’a milyar Euroluk veri merkezi yatırımı yapınca ülkemizde yoğun bir tartışma konusu oldu. Neden bize değil de onlara konusu çok tartışıldı. Ben bu konuda sizlere bize nasıl yapılırdı konusun irdeleyen birkaç madde çıkarmak istedim. Elbette bütün faktörleri ortaya dökebilmek imkansız ama en azından birkaç küçük fikir olurdu herkes için daha iyiye gidebilme adına:

  • Microsoft için bir ülkenin ekonomisinin tutarlı olmasında büyük fayda var. Yani bugün böyle ama yarın ekonomik kriz çıkabilir algısının ortadan (elbette somut verilerle) kaldırılabilmesi lazım.
  • Ülkedeki hukuk sisteminin uluslararası hukukla “hizalanmış olması” lazım. Bizim hukuk sistemi “biz uluslararası hukuk kurallarından farklı şekilde davranırız” şeklinde çalışırsa yurt dışından kişi ve kurumların gelmesini sağlayamayız.
  • Genel olarak ülkece ağ yönetimi konusunda yüksek yeterliliklerimizin olduğunu kanıtlamalıyız. Yani ülkeye şu kadar saldırı var ama biz bunlardan şu şu şu yöntemler sayesinde etkilenmiyoruz diyebilmemiz lazım.
  • Politik açıdan ülkelerle aramızın kavga seviyesinde bozuk olmaması lazım. “E Yunanistan bizimle kavga ediyor onlara niye veriyorlar” dememek lazım. Çünkü Yunanistan sadece bizimle kavgalı. Diğer bütün ülkelerle arası iyi. “Aman bizim data orada durmasın” diyen ülke sayısı çok yüksek değildir. Ama “bizim verimiz Türkiye’de kalabilir” diyen ülke sayısı bir elin parmaklarını geçmez, o ülkelerde de internet kullanımı var mıdır tartışılır…
  • Bizim ülkemizde veri merkezlerinin sayısını çok artırmamız lazım. Böylece bakın bizim ülkede bu işler yapılıyor harika da gidiyor gibi bir gösterişi sunmamız lazım şirketlere…
  • Şirket ve ülkelere biz bize veri vermeyen olursa yöneticilerini yargılarız internet bant genişliklerini daraltırız gibi şeyler söylemememiz lazım. Bu konu geçekten de çokomelli.
  • Microsoft ve Yunanistan’ın verdiği bilgilere göre bu veri merkezi orta vadede bir milyar Euro gibi bir değer yaratacak ülke ekonomisine. Acaba biz de bunu doğru kabul ederek ona göre yeni bir vergilendirme yapabilir miyiz bu tip yurt dışından gelecek teknolojiler için? Ne bileyim mesela mobilyacılar ya da konut sektörüne tanıdığımız imtiyazların küçük bir kısmıyla ülke ekonomisinde ve istihdamda büyüme sağlayabilirdik…

Bu adımlar sadece Microsoft’un veri merkezi açması için değil, ülkenin 2023 hedefleri için de önemli. Biz bu birkaç küçük maddeyi yerine getirdiğimiz zaman bilmem kaç tane bina satmaktan daha hızlı büyüyeceğiz orası kesin. Ama bunu yapmak ister miyiz? O konuyu oturup konuşmamız lazım. Elbette istemeliyiz ama bazı durumlarda politika evrensel çıkarların, ülkesel refahın nüne geçiyor maalesef. Hayır kesinlikle öyle olmuyor diyenler lütfen mesaj atsın…