Gören duyan da ABD borsasını yapay zeka yönetiyor sanacak

ABD borsaları çip göndermedikleri Çin’in yapay zekadaki gelişimine tepki verdi dersek olayı çok küçümsemiş oluruz. Borsa bu haberin yazıldığı saatlerde 1 trilyon dolar kaybetmişti. Nvidia, ki kendisi aslında verdiği düşük de olsa yongalarla DeepSeek’in babası sayılır, 500 milyar dolar kaybetti.

Amazon, Meta, Microsoft ve hatta Apple da bu düşüşten payını aldı. İşin en acayip yönü, ABD borsası daha yerine tam oturmamış yapay zekada yaşanan fırtınanın altında kaldı. Daha da acayip yönü DeepSeek adı verilen bir sistem, daha resmiyete bile doğru dürüst geçmemişken, başarısı tüm dünyaya mal olmamışken yaptı bunu. Amerikan borsası kağıttan bir kaplanmış beğer.

Bu arada görünen sebep olarak kendine 500 milyar dolar kaybettiren Deepseek için Nvidia ne dedi? R1’i “üstün bir yapay zeka ilerlemesi” olarak tanımladı. Nvidia sözcüsü CNBC’ye yaptığı açıklamada, “DeepSeek, mükemmel bir yapay zeka ilerlemesi ve Test Time Scaling’in mükemmel bir örneğidir” dedi. “DeepSeek’in çalışması, yaygın olarak erişilebilen modellerin ve ihracat kontrollerine tamamen uygun bilgi işlem kaynaklarının nasıl kullanılabileceğini gösteriyor.”

DeepSeek’in Yükselişi Nvidia İçin Bir Tehdit mi?

Nvidia’nın açıklaması, şirketin DeepSeek’in başarısını kendi grafik işlemcileri (GPU) için daha fazla iş yaratacak bir gelişme olarak gördüğünü gösteriyor.

Şirket yetkilisi, “Çıkarım (inference) süreci, çok sayıda Nvidia GPU’su ve yüksek performanslı ağ bağlantıları gerektirir” diyerek DeepSeek’in geliştirdiği modelin bile Nvidia’nın donanımlarına olan talebi artıracağını belirtti.

DeepSeek’in hangi Nvidia GPU’larını kullandığı ise büyük bir tartışma konusu. Scale AI CEO’su Alexandr Wang, CNBC’de yaptığı açıklamada DeepSeek’in Çin’de yasaklı Nvidia GPU’larını kullanmış olabileceğini öne sürdü. Ancak Nvidia sözcüsü, DeepSeek’in tamamen ihracat kontrollerine uygun GPU’lar kullandığını ve Çin pazarına özel olarak üretilmiş Nvidia GPU’larını tercih ettiğini belirtti.

ABD’li Teknoloji Devleri Yatırımlarını Sorguluyor

DeepSeek’in R1 modeli, ABD’li dev teknoloji şirketlerinin yapay zeka altyapısına yaptıkları milyarlarca dolarlık yatırımın sorgulanmasına yol açtı.

📌 Microsoft, 2025 yılı boyunca AI altyapısı için 80 milyar dolar harcayacağını açıkladı.
📌 Meta CEO’su Mark Zuckerberg, şirketin 2025 yılı için AI altyapısına 60-65 milyar dolar arasında yatırım yapmayı planladığını duyurdu.

Bazı analistler, DeepSeek gibi düşük maliyetle yüksek performans sunan modellerin, büyük şirketlerin devasa AI altyapı yatırımlarını gereksiz hale getirebileceğini değerlendiriyor.

BofA Securities analisti Justin Post, “Eğer model eğitimi maliyetleri önemli ölçüde düşerse, bulut AI hizmetlerini kullanan reklamcılık, seyahat ve tüketici uygulamalarında kısa vadede maliyet avantajı sağlanırken, uzun vadede büyük bulut sağlayıcılarının AI ile ilgili gelirleri ve harcamaları azalabilir” dedi.

Yapay Zekada Yeni Paradigma: “Test-Time Scaling”

Nvidia’nın açıklaması, OpenAI CEO’su Sam Altman, Microsoft CEO’su Satya Nadella ve Nvidia CEO’su Jensen Huang’ın son aylarda üzerinde durduğu yeni bir yapay zeka trendine işaret ediyor: Test-Time Scaling.

📌 Test-Time Scaling Nedir?

  • 2020’de OpenAI araştırmacıları tarafından önerilen geleneksel “ölçekleme yasası” (scaling law), daha iyi AI sistemleri geliştirmenin yolunun, daha fazla hesaplama gücü ve daha büyük veri kümeleriyle yeni modeller inşa etmekten geçtiğini savunuyordu.
  • Ancak son dönemde, Huang ve Altman gibi teknoloji liderleri, test-time scaling olarak adlandırılan yeni bir yönteme odaklanıyor.
  • Bu yeni yöntem, modelin eğitildikten sonra tahmin yaparken veya metin/görsel üretirken daha fazla hesaplama gücü harcayarak daha yüksek doğruluk elde etmesini sağlıyor.

DeepSeek’in R1 modeli de test-time scaling prensibini uygulayan en son başarılı model olarak görülüyor.

Sonuç: Nvidia ve OpenAI İçin Yeni Bir Dönem mi Başlıyor?

  • DeepSeek’in yükselişi, yapay zeka dünyasında ABD merkezli teknoloji devlerinin tek hakim güç olmadığına işaret ediyor.
  • Düşük maliyetli AI eğitimi, gelecekte büyük bulut sağlayıcılarının yatırım stratejilerini yeniden gözden geçirmesine yol açabilir.
  • Nvidia’nın yorumları, şirketin DeepSeek’i doğrudan bir rakip olarak değil, kendi GPU’larına olan talebi artırabilecek bir yenilik olarak gördüğünü gösteriyor.

Ancak, DeepSeek’in ilerleyişinin ABD’li şirketler için ne gibi sonuçlar doğuracağı ve Nvidia’nın bu süreçten nasıl etkileneceği önümüzdeki aylarda netleşecek.