Teknolojinin hayatımızdaki yeri ve ağırlığı konusunda tüm dünyada birbirinden farklı araştırmalar yapılıyor. Ancak bu araştırmaların en önemlilerinden biri, ülkenin nabzını düzenli olarak tutmak zorunda olan TUİK’te duruyor aslında. Çünkü TUİK enflasyon hesaplaması için Türkiye’deki tüm ürünlerin fiyatlarını, ekmeğinden benzinine, cep telefonundan çocuk bezine, düzenli olarak takip etmek zorunda. Üstelik bu ürünlerin kimin tarafından ne oranda kullanıldığını da belirlemek zorunda ki ona göre hayatımıza enflasyon etkisini görebilsin. İşte bu bakış açısıyla teknolojik ürünlerin hayatımıza etkisini TUİK tablolarında inceledik.
Eğer tüm ürünlerin hayatımızdaki ağırlık ortalamasının 100 olduğunu düşünecek olursak hayatımıza en çok etki eden ürün olarak karşımıza 3,05 oranındaki çarpanıyla elektrik çıkıyor. Elektriğin fiyatındaki artış tüm enflasyonu derinden etkiliyor. İkinci sırada dizel otomobil, ekmek, sağlık ve eğitim harcamaları gelirken altıncı sırada Cep telefonu görüşme ücreti geliyor 2,36’lık katsayısıyla. Bu oranın önemini şöyle anlatmak mümkün: Cep telefonuyla konuşmanın hayatımızdaki yeri, evde kullandığımız sudan, etten, benzinden, doğal gazdan beyaz peynir ve ilaçlardan yüksek. 400’ün üstündeki ürün çeşidinden daha önemli cep telefonu görüşmesi.
Teknolojik ürünlere baktığımızda 25. sırada internet ücreti geliyor. 0,77’lik katsayısıyla başta süt ve ilaçlar olmak üzere domates ve yumurtadan çok daha fazla kullanıma ve öneme sahip olduğu ortaya çıkıyor. Cep telefonu görüşme ücretleri ve interneti tek sir ürün olarak üst üste koyduğumuzda bunun toplamının Türkiye’nin en yüksek katsayısına ve öneme sahip ürünü olduğunu görebilmemiz mümkün.
Listede 45 ve 46. sıralarda televizyon ve cep telefonu cihazlarını görüyoruz. Yine bu ürünlerin nelerin “hemen üstünde” olduğuna bakacak olursak karşımıza pirinç, zeytin, sucuk ve balık gibi temel ihtiyaç maddeleri çıkıyor.
Tüm bu teknolojik ürünlerin üst sıralardaki yeri sağlam durumdayken bilgisayar gibi bilişim ve teknolojinin odağındaki bir ürünün 119. sırada bulunması ilgi çekici. 0,19 oranındaki katsayıya sahip bilgisayar cep telefonu oranlarıyla kıyaslandığında 4 katın üstünde daha az değerli duruyor. Acaba bilgisayarın yerini tablet mi alıyor sorusunun cevabı da o kadar iç açıcı değil: Tabletler 192. sırada ve katsayısı 0,09…
Umre’ye gidişin ağırlığı üstünde tartışılması gereken bir şey: Bilgisayarın 9 sıra üstünde olan Umre’nin katsayısı 0,2149. Bilgisayarın katsayısı ise 0,1964. Yani Umre, bilgisayardan daha çok kullanılıyor, daha çok insan tarafından kullanılıyor, hayatımızdaki yeri daha önemli.
Cep telefonu görüşmesinden bilgisayara, tabletten pile, bu cihazların yedek parçalarından oyun konsollarına kadar uzanan tüm teknolojik ürünleri bir araya getirdiğimizde yaklaşık 22 kalem ürüne ulaşılıyor. Bu ürünlerin 100 üzerinden hayatımızdaki oranı 5,84. Bu oran tüm alkollü içecekler ve tütün mamullerinin hayatımızdaki yerinden fazla. Tüm yiyecek içecek maddelerinin beşte birinden yüksek, ve en önemlisi sağlık harcamalarımızın neredeyse iki katı.
