ABD’de 18 avukatın ChatGPT’den alınan uydurma kararları dosyalara eklediği ortaya çıktı. Kaliforniya ağır disiplin cezaları verdi. Türkiye’de rehber eksikliği alarm yaratıyor.
ABD’de ortaya çıkan AI kaynaklı sahte belge skandalı, baro disiplinini ve hukuk güvenliğini sarsarken Türkiye için de acil düzenleme ihtiyacını gündeme taşıdı.
ABD hukuk sistemi, yapay zekânın “halüsinasyon” üretme riski nedeniyle en sert sınavını veriyor. 404 Media’nın haberleştirdiği vakalarda 18 avukatın ChatGPT’den gelen uydurma yargı kararlarını ve referansları doğrudan dilekçelere koyduğu tespit edildi. Belgeler resmî kayıtlara girince hukuk güvenliği tartışması büyüdü.
CalMatters’ın aktardığına göre Kaliforniya Barosu, para cezaları ve geçici men dahil olmak üzere tarihî yaptırımlar uyguladı. Baro, “AI yasak değil; fakat doğrulanmadan kullanılan metinler mesleki sorumluluk ihlalidir” uyarısını yineledi. Fortune’a konuşan LexisNexis yöneticisi ise “Ruhsat iptalleri kapıda” diyerek sektör içinden gelen alarmı yükseltti.
Uzmanlar, yapay zekâ çıktılarının kaynak gösterimi ve doğrulama olmadan dosyalara girmesinin yalnızca tekil davaları değil, kamu güvenini de zedelediğini vurguluyor.
Türkiye Bağlamı
Türkiye’de avukatlar sözleşme taslakları ve araştırma için AI araçlarını deniyor; ancak TBB düzeyinde bağlayıcı kılavuz ve disiplin çerçevesi bulunmuyor. Yoğun iş yükü ve hız baskısı, denetimsiz kullanım riskini artırıyor. Uzman görüşü net: AI yasaklanmamalı; fakat etik kurallar, kaynak zorunluluğu, doğrulama protokolleri ve denetim hızla tanımlanmalı.
E-imza, UYAP ve e-duruşmalar hukukta verimlilik getirdi; ancak içerik üreten AI, önceki dönüşümlerden daha yüksek risk taşıyor. Son tablo, Türkiye barolarına açık mesaj: Kuralsız AI, Pandora’nın kutusu.
