Bakalım kim ne kadar yerliymiş…

Türkiye’de milli ve yerli kalkınmaya destek olmak isteyen tüm paydaşları bir araya getirmek için Yerli İşletmeler Derneği – YİDER kurulmuş. Yaptığı ilk iş, şirketlerin milli ve yerlilik endeksini çıkarmak. Adını ‘Mildeks’ koymuşlar bu endeksin ve çıkarılması için Boğaziçi Üniversitesi ile işbirliğine girmişler.

Milli ve Yerlilik Endeksi, milli ve yerliliği ayakları yere basan, sayısal olarak ölçülebilen ve objektif bir tanıma dönüştürecek. Bu sayede Türkiye’nin milli ve yerli kalkınma hedefine bir adım daha yaklaşılacak.

Bu noktada sorunumuz çok enteresan: Biz endeksimize göre 3 milli, 8 yerli diye bakıyoruz bu bizim hayatımıza 5 katkı veriyor 13 para kazandırıyor diye değil. Bizim için Türk patronu ve çalışanları olması (endeks kriterlerini bilmiyorum sanırım buna benzer bir şeylerdir) 55 istihdam yaratması, 85 vergi vermesinden daha değerli diye anlıyorum.. 

Milli ve yerli değerlere sahip çıkılması çağrısında bulunan YİDER Başkanı Erdem Eriş, “Uluslararası serbest piyasada rekabet eden şirketler gibi ülkeler de bir yarışın içinde. Bu yarışta bayrağı kaldırmanın tek yolu milli ve yerli üretim, milli ve yerli kalkınma. Yerli İşletmeler Derneği’nin kurulma amacı olan bu hedef, milli ve yerli üretim ile başarıya ulaşacak olan Türkiye’nin global dünya ekonomisinde daha da etkin bir güç olmasına ve sürdürülebilir büyüme sergileyebilmesine katkıda bulunacak” dedi.

Milli ve yerliliğin önem verilen bir kavram olmasına rağmen net olarak tarif edilemediğine değinen Eriş, “Farklı kişi, firma ve kurumların zihninde farklı tanımlar oluşabiliyor. Bu da milli ve yerlilik gibi hayati bir kavramın havada kalması sonucunu doğuruyor. Biz milli ve yerliliğin ayakları yere basan, sayısal olarak ölçülebilen ve objektif bir tanıma dönüştürülmesi için yola çıktık, ölçemediğiniz bir şeyi yönetemezsiniz. ‘Mildeks’ yani Milli ve Yerlilik Endeksi tüm ilgili kriterler dikkate alınarak akademik olarak hazırlanmış bir algoritma tarafından otomatik olarak hesaplanacak. Hem genel toplamdaki hem alt kategorilerdeki Mildeks puanlarının önemli bir karar verme ve satın alma kriteri olması gerektiğine inanıyoruz. Türkiye’de faaliyet gösteren tüm kişi ve kurumları YİDER – Yerli İşletmeler Derneği çatısı altında toplanarak Türkiye markasının yükselişine ve dünya ölçeğinde milli yerli ürün ve hizmetlerin üretilmesi için baz teşkil eden ekosisteme katkı sağlamaya davet ediyoruz” dedi.

Türkiye’de üretilen ürünlerin markalaşması, Türkiye çatı markasının sağlamlaştırılmasının yanı sıra Türkiye’de faaliyet gösteren yabancı şirket yatırımlarının, özellikle katma değerli yatırımların artırılmasının önemine de değinen Eriş, “Ülkemizde faaliyet gösteren yabancı şirketlerin yatırımlarının, özellikle katma değerli yatırımlarının önünü açmamız gerekiyor. Amacımız uluslararası firmaları dışlamak değil, tam tersine uluslararası firmaların Türkiye’ye yaptıkları yatırımları teşvik etmek. Uluslararası firmalar da aynı kriterler dahilinde değerlendirilecek ve platformda hak ettikleri yeri alacaklar” diye konuştu.

Bu noktayı hiç ama hiç anlamadım. Yani nasıl oluyor da Siz şirketleri yerlilik kriterleriyle ölçtükten sonra aynı cümlenin içine yabancı yatırımları artsın yazabilirsiniz? Yerliler bizim hayatımızı şöyle yapacak böyle dünyanın en güzel ülkesi yapacak dedikten sonra… Ekonomiye yerlilik kriteri getirdikten sonra yabancılar da şahanedir demek biraz tuhaf geliyor bana. Yani firmaları ne kadar yerliyse o kadar sevelim ama yabancılar da sürekli para, yatırım ve bilgi birikimi getirsinler buraya… Ne güzel dünya…

Derneğimizden hızlıca operatörlerimizin, Türk olduğu iddia edilen cep telefonlarımızın, Türk olduğu söylenen girişimlerimizin ve yabancı olduğu iddia edilen donanım ve yazılım şirketlerinin ne kadar yerli, hangisinin daha milli olduğunun araştırılmasını istiyorum.