Tüketicileri korumak için bir kanun çıkarıldı. Tüketicinin yanıltılması şaşırtılması ve özellikle de bilerek ve isteyerek kandırılması üstüne farklı açılardan birçok değişik madde kondu kanunun içine. Tartışmaya gerçekten çok açık birçok madde var. Ama bir madde var ki ne akla sığıyor ne mantığa: Bundan sonra gazeteciler gizli reklam yapılmaması adına haberlerinin içinde marka isimleri geçiremeyecekmiş.
Maddenin orijinalini sizinle paylaşıyorum:
Kanun 61. Maddesinin 4. Fıkrası:
Reklam olduğu açıkça belirtilmeksizin yazı, haber, yayın ve programlarda, mal veya hizmetlere ilişkin isim, marka, logo veya diğer ayırt edici şekil veya ifadelerle ticari unvan veya işletme adlarının reklam yapmak amacıyla yer alması ve tanıtıcı mahiyette sunulması örtülü reklam olarak kabul edilir. Her türlü iletişim aracında sesli, yazılı ve görsel olarak örtülü reklam yapılması yasaktır.
Bu maddeyi düşünenlerin düşünemedikleri şeyleri TKNLJ stilinde maddeler halinde sıralayalım:
- Bazı gazetecilik dalları vardır ki o tarzın yazılarının içinden marka isimlerini çıkarırsanız geriye hiçbir şey kalmaz: Teknoloji, otomotiv ve reklamcılık konusunda yazı yazanların hayatları, içinde markaların geçmesine bağlıdır. Yoksa haber olmaz.
- Tüm markaları aynı yere koyup yasaklamak geri zekalılıktır. Çünkü bunu yasaklayan kişi “iOS işletim sistemi virüslerden daha az etkileniyor” cümlesiyle “Omo’nun parıltılı gecesinde rüküş dansçılar geceye ışık saçtılar” arasındaki farkı algılama konusunda idrak yolları enfeksiyonu yaşamaktadır.
- Her marka geçen yazı reklam yazısı değildir. Hatta bazen tersi de olabilir. Mesela “XXX GSM şirketi diğerlerinden daha az çekiyor” ya da “YYY işletim sistemli telefonlara takır takır virüs giriyor” gibi cümlelerin içinden reklam çıkaranın pozitif düşünceyle işi olamaz.
- Bazı kanun çıkarabilen türlerin aksine akıllı okur, reklam için yazılan yazıyla bilgilendirme için yazılar arasındaki farkı görür. Her marka yazıldığında bu reklam demek; okurun zekasına hakaret etmek, onu kanun yapıcı zekasına indirgemek olacaktır.
- Kaldı ki Allah rızası için şu gazeteleri filan bir kenara bırakın da dergi ve internet sitelerine bir bakın bakalım ne kadar reklam alıyorlar, kaç paralık reklam alabiliyorlar… Kocaman şirketler 750 TL verdikleri internet sitelerine bu parayı 4 ay sonra ancak veriyorlar. Eğer adamsanız bunu engelleyin alınan reklamlara karışacağınıza…
- Haberin içindeki reklamdan kaçınabilmek için külliyen tüm marka isimlerini yasaklayan zihniyet, bizim ülkede görmek istemediğimiz zihniyettir. Bunların koruyacağı tüketiciden de hayır gelmez zaten.
- Bu yapılanlara sesini çıkarmayan reklam, halkla ilişkiler ve gazeteciler, onların bağlı bulunduğu örgütler ve muhalefet buna sessiz kalırsa zaten bu ülkede basın bitirilmeyi hak etmiş demektir. Tartışacak bir şey kalmamış anlamına gelir.
