Ankara’dan bir haber geldi ve beni çok mutlu etti. Habere göre savunma, uzay, haberleşme ve enerji sektörlerinin ihtiyaç duyduğu yüksek teknoloji ürünlerinin üretileceği Türkiye’nin ilk çip fabrikasının yatırım teşvikiyle desteklenmesi kararlaştırılmış.
Şimdiye dek otomobil üretelim, cep telefonu pili üretelim gibi dahiyane ancak katma değrsiz üretimler peşinden koşarak gelecek için umut vermeyen ülkemiz en sonunda temel gereksinimlerden birini hayata geçirecek bir adım atmaya karar verdi. Bu kararı kayıtsız şartsız, sonuna kadar destekliyorum.
ASELSAN ve Bilkent Üniversitesi ortaklığında çalışmaları sürdürülen Türkiye’nin ilk çip fabrikasında yılda 28 bin 800 galyum nitrat transistörlü tümleşik devre üretilecek. Fabrika için 60 milyon 908 bin liralık yatırım yapılacak. Üretim sürecinde kullanılacak makina ve teçhizatların ithalatına 12 milyon 595 bin 308 dolar ödenmesi öngörülüyor.
Bunlar için haddim olmayarak devletin belki de zaten düşündüğü şeyleri sıralamak istiyorum:
- Devlet olayı çip olarak değil, işlemci olarak görmeli. Şu anda atılan adımların hepsi bu noktaya odaklanmalı.
- Çip ya da işlemci üretimi, üretilecek cihaz sayısına göre değil işlemci gücüne, dünyadaki muadillerinin gücüne yaklaşımıyla karşılaştırılmalı. Hedefler bu kadar büyük olmalı.
- Bundan 13 sene önce eski Doğu Almanya topraklarında bir işlemci fabrikasının açılışına katılmış orada Alman Cumhurbaşkanı’nın ağır katılımını inanamaz gözlerle izlemiştim. Ülkenin tüm birimleri, iktadarından muhalefetine herkes böylesi bir inisiyatifin altına elini sokmalı
- Bu tip donanımların en önemli parçaları içindeki gömülü yazılımlar. Acilen bizim tüm dünyaya örnek olacak böylesi yazılım evlerini hayata geçirmemiz lazım. İlginç bir biçimde üniversitelerimizde bu bilgi birikimi mevcut. Bir ara Vestel böylesi bir işe girmişti sonrasında ne oldu bilemiyorum.
- Türkiye’de her aldığımız televizyon için TRT’ye para kesildiği gibi bu alanda satılan her cihazdan Türk çipine katkı payı kesilmeli. Bunu söyleyince herkesin üstüme çullanacağını biliyorum. Ama yabancı işlemci kullanıyorsak her işlemci için ülkemizde bu bilgi birikiminin oluşmasına yönelik birkaç sent ek gelir bizi 2023 gibi bir hedefte dünyanın önde gelen ülkelerinden biri haline dönüştürebilir.
- Biz vergi ve benzeri teşviklerle kendimizden verirken bu fabrikaların da şeffaflaşması, ilerlemelerini bize göstermesi lazım. Her sene işlemci gücünü şu kadar artırdık, şu kadar daha fazla üretmeye başladık, şu kadar işlemci parasını yurt dışına gitmekten kurtardık gibi bilgilerin bizimle paylaşılması gerekiyor. Eğer ben her cihaz için ekstra para verecek onları vergilerimle besleyeceksem onların iyi bir şeyler yaptığını düzenli olarak takip edebilmem şart. Önce ben ikna olmalıyım, devletin her şeyi beğenip övünmeye meyilli birimleri değil.
Devletin işlemci üretimini 4-5G için değil, geleceğimiz için düşünmesi lazım. Sanayiciler bu üretimi kendilerine örnek almalı, Qualcomm veya Intel olabilmek için planlarını hazırlamalı…
Koç, Sabancı, Yıldız Holding, Anadolu grubu… Bunlar artık banka ve bisküvi gibi kolay para işinden çıkıp sermaye ve bilgi birikimlerinin hakkını vermeli…