Fiber nasıl kurtulur? – 2

Hedef koymakta bir numara olan ülkemiz 2023 yılı için 14 milyon kişiye 1 gigabit hızında fiber internet sözü verdi. 2023’e kadar kim öle kim kala diye mi düşündüler nedir tam bilemiyoruz. Ama 14 milyon haneye bu hızda internetin verilebilmesi için önce 14 milyon haneye mesela 8 megabit kesintisiz internet verilmesi lazım. Sonra Türkiye’deki birçok cadde ve sokağa internet altyapısının götürülmüş olması lazım. Biz sanki şimdiye kadar 1 milyon kişiye internet verebilmişiz gibi 14 milyon haneyi hedefliyoruz.

Bu konuda şimdiye kadar yapamadıklarımız yapamayacaklarımızın teminatı değil elbet… Birşeyler yapılması lazım. Fiberin nasıl kurtulacağı konusundaki ilk öneri Superonline şirketinden geldi. Genel müdür Murat Erkan kamu-özel sekör işbirliği modeli önerisinde bulundu: Öncelikle erişim şebekesi için bölgesel bazda en az iki omurga/altyapı firmasına ihtiyaç var. Bu firmalar sadece toptan erişimi yönetecekler ve yatırım zorunlulukları olacak. Yerel yönetimlerde bu modelde paydaş olarak yer alacaklar. Modelde, ayrıca öncelikle şebeke oluşturma maliyet ve imalat tipleri için ülke çapında tek fiyat kurgusu Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yayımlayacağı birim fiyatlar ile belirlenmesi öneriliyor. Daha sonra ilçeler diğer sosyo-ekonomik kriterlere göre sıralanıyor ve skorlama yaklaşımı tespit ediliyor. Yatırım maliyetlerinin de dikkate alındığı bu çalışma ile yatırımın geri dönüşü sıralaması oluşturuluyor. Yatırımın geri dönüşü hızlı olan ve olmayan ilçelerin birlikte gruplanmasıyla gelişmiş yöreler ve gelişmekte olan yöreler arasında yatırım eşitliği sağlanıyor.

Bu aşamalardan sonra işin ihale kısmına geçiliyor. Tek yatırımcının iki ihaleyi birden alamayacağı, en az 2 adet 30’ar yıllık “Altyapı İşletme” ihalesi kurgulanıyor. Her ihaleyi Evrensel Hizmet Fonu’ndan en az yatırım bedeli talep eden kazanıyor. Böylece en az iki farklı omurga kurgulanıyor.

Superonline’ın önerilerinin ardından Telkoder’in getirdiği önerilere de bakmakta fayda var:

  1. Türk Telekom şebekesinde yeralan kanal, göz, dark fiber ve kıllardan diğer tüm işletmeciler ücret karşılığında faydalanabilelidir
  2. Fibere erişim BTK düzenlemelerine tabi olmalı